Van 21 juli tot 1 augustus jl. vond in Buenos Aires, Argentinië, de GCL-wereldvergadering plaats. Tijdens de wereldvergadering werd onder andere een nieuw wereldbestuur gekozen, met de Belg Denis Dobbelstein als nieuwe voorzitter.

De vergadering zelf verliep in een heel gebedsvolle sfeer. De plek van samenkomst hielp daarbij zeer: de ruim 200 deelnemers, onder wie 50 jezuïeten, verbleven in het College Maximo de San José, waar pater Bergoglio in de jaren zeventig van de vorige eeuw rector was. De latere paus Franciscus heeft daar zijn pastorale visie ontwikkeld, in de nabij gelegen arme buitenwijk San Miguel. Een van de dagen tijdens het congres werden alle deelnemers heel hartelijk ontvangen in San Miguel door de huidige pastoor en vele parochianen, onder wie zeer enthousiaste jongeren. In kleine groepjes werden vele families thuis bezocht, iets dat pater Bergoglio zelf ook regelmatig deed. De mis werd gevierd in de open lucht, terwijl vlak achter het geïmproviseerde altaar het voetbalspel van de jeugd gewoon doorging.
Uiteraard kwam paus Franciscus veel vaker ter sprake tijdens het congres. De kerk in Latijns-Amerika biedt een model van evangelisatie dat ook in ons geseculariseerde Europa bevrijdend kan werken om opnieuw een persoonlijke keuze voor Christus te maken.

Pater Arturo Sosa SJ, Algemene overste van de Sociëteit van Jezus en tevens kerkelijk assistent van de wereldwijde GCL, riep de vergadering op om te luisteren naar deze paus, als hij spreekt tot de hele Kerk en tot de mensen van goede wil in een taal die ons zo vertrouwd in de oren klinkt. De droom van paus Franciscus is om de geest van het Tweede Vaticaans Concilie te zien incarneren in de Kerk als lichaam. Zijn droom is een Kerk, het Volk van God, die voortkomt uit de ervaring van Hem die gekruisigd is en verrezen en die zijn volgers bijeenbrengt in een dienstverlenende gemeenschap voor de verzoening van mensen met elkaar, met hun natuurlijke omgeving en met God.
De toespraak van Austen Ivereigh, biograaf van paus Franciscus, sloot goed aan op dit ideaal. Hij benadrukte dat de paus steeds spreekt van een Kerk die dichtbij en concreet is, want dit is hoe God de mensheid redt. Ontmoeting, bekering, gemeenschappelijkheid en solidariteit zijn de uitdrukkingen van deze nabijheid, die de weg openen naar hoop.

Gezamenlijke onderscheiding
Tijdens de wereldvergadering kwam deze nabijheid goed tot uiting. Gedurende zes dagen werd een proces van gezamenlijke onderscheiding doorlopen. Aan de basis van deze onderscheiding lag een verlangen om te groeien in dankbaarheid voor de gave van de GCL-wereldgemeenschap, die dit jaar haar 50-jarig jubileum viert. De destijds opgestelde statuten staan, in de geest van het Concilie, open voor de bronnen van de ignatiaanse spiritualiteit. Het Concilie wenste eveneens de rol van de leken in de Kerk te versterken. De vernieuwing van de Kerk is tevens een leidraad in het pontificaat van paus Franciscus. De wereldvergadering kwam daarmee op een ‘Kairos’-moment, een gunstige gelegenheid om tot verdieping te komen en meer vrucht voort te brengen als wereldgemeenschap. De laatste wereldvergadering, gehouden in Libanon in 2013, stelde vier prioriteiten vast om ‘naar de grenzen’ te gaan: familie, globalisering en armoede, ecologie en jongeren.
Gedurende het onderscheidingsproces werd intensief samen gedeeld in kleine groepen, na persoonlijke gebedstijd met geestelijke oefeningen. Hierdoor groeide een band van broederlijkheid en zusterlijkheid tussen de deelnemers uit de verschillende continenten. Tijdens het hele proces vertrouwden de deelnemers van de wereldvergadering op de werking van de Geest en dat was nodig: gemeenschappelijke onderscheiding vergt geduld en een bereidheid je hart te openen. Het was een hele uitdaging: we ervoeren obstakels, weerstand en pijn gedurende het proces. Maar we realiseerden ons eveneens dat dit een integraal deel ervan uitmaakt en begrepen moet worden in het licht van Christus’ lijden, sterven en verrijzenis. Als pelgrims die op weg zijn naar een onbekend terrein, voelden we ons geroepen om onze ervaringen en vruchten uit het gebed te delen met elkaar. De deelnemers aan de Wereldvergadering ervoeren een breed gedeeld verlangen tot het verdiepen van de GCL-identiteit en om de ignatiaanse spiritualiteit te delen met anderen. Persoonlijke en gezamenlijke onderscheiding maken hier deel van uit. Daarnaast deed de vergadering een appèl aan de GCL-leden om erop uit te gaan en hen te dienen die het meeste nood hebben aan barmhartigheid, vreugde en hoop.
De vergadering beleefde nog een ander vreugdevol moment: de verwelkoming in de wereldgemeenschap van de nationale gemeenschappen in Letland, Mauritius en Vietnam. Dit brengt het aantal nationale gemeenschappen op 67, waarvan er 63 in Buenos Aires waren vertegenwoordigd, naast 8 gemeenschappen die als observator deelnamen.
GCL-Nederland werd tijdens de wereldvergadering vertegenwoordigd door Mariëlle Matthee en Isabel Olivera. Vanuit GCL-Vlaanderen namen Ivo Raskin en Ginette Van Bogaert deel, terwijl ondergetekende namens beide gemeenschappen deelnam. De wereldvergadering merkte in haar slotdocument op dat de opkomst van GCL in sterk geseculariseerde samenlevingen als Nederland en Zweden een bevestiging is dat de wereld hongert naar diepe ervaringen van gemeenschappelijkheid, die kansen biedt voor een (hernieuwde) kennismaking met Christus’ blijde Boodschap.

Ward Biemans SJ

Het slotdocument van het GCL-Wereldcongres vind je hier (Engels): AM2018_FinalDocument (final version)

Het nieuwe GCL-wereldbestuur bestaat uit, v.l.n.r: Alwin Macalalad (uitvoerend secretaris, Filippijnen), Rojean Macalalad (logistieke ondersteuning, Filippijnen), Diego Pereira (consultor, Uruguay), Fernando Vidal (consultor, Spanje), Najat Sayegh (consultor, Libanon), Daphne Ho (consultor, Hong Kong), Catherine Waiyaki (secretaris, Kenia), Ann Marie Brennan (vice-voorzitter, V.S.), Denis Dobbelstein (voorzitter, België), Herminio Rico, SJ (kerkelijk vice-assistent, Portugal).